IBM, kuantum hesaplamada hatasız sonuçlara ulaşmayı hedefleyen iki yeni çipini duyurdu: Nighthawk ve Loon. Şirket, bu çiplerin farklı kuantum bit (kübit) bağlantı yöntemleriyle çalışarak daha az hata üretmesini ve daha karmaşık hesaplamaları desteklemesini bekliyor. IBM’e göre bu gelişmeler, 2026 sonuna kadar “kuantum üstünlüğü” elde edilebileceğinin göstergesi olabilir, yani bir kuantum bilgisayarın klasik bir bilgisayardan daha hızlı çözebileceği problemleri çözebilmesi.
IBM’den Nighthawk ve Loon adımı
Yeni çiplerden IBM Quantum Nighthawk, şirketin kuantum üstünlüğünü gösterebileceğine inandığı çip olarak öne çıkıyor. IBM, 2025 sonunda iş ortaklarına sunacağı Nighthawk sürümünün 120 kübiti 218 yeni nesil ayarlanabilir bağlayıcıyla birbirine bağlayacağını belirtiyor. Bu bağlayıcılar, kübitleri kare ızgara yapısında komşularıyla ilişkilendiriyor. IBM, bu yapı sayesinde Nighthawk’ın yüzde 30 daha karmaşık devreleri hata oranlarını düşük tutarak çalıştırabileceğini ve 5.000 iki-kübit kapısına kadar gerektiren hesaplama problemlerini çözebileceğini söylüyor. Gelecekte 2026’da 7.500, 2027’de 10.000, 2028’de ise 15.000 iki-kübit kapısını destekleyecek şekilde geliştirilecek. Nighthawk ayrıca uzun menzilli bağlayıcılarla 1.000’den fazla kübitin birbirine bağlanmasını sağlayacak.
Diğer çip olan IBM Quantum Loon, daha deneysel bir yaklaşım sergiliyor. Loon, kübitleri yalnızca yatay düzlemde değil, dikey olarak da birbirine bağlayabiliyor. IBM’e göre hangi çip daha kullanışlı olursa olsun ek bağlantı seçenekleri daha az hata ve daha karmaşık hesaplamalar anlamına geliyor. Bu da kuantum bilgisayarların gerçek dünya uygulamalarına daha yakın hale gelmesini sağlayabilir.
IBM, yeni çiplerle birlikte Algorithmiq, Flatiron Institute ve BlueQubit araştırmacıları tarafından desteklenen, topluluk odaklı bir kuantum üstünlüğü izleyici platformuna katkıda bulunacağını da açıkladı. Şirket, bu platformun gözlemlenebilir tahmin, varyasyonel problemler ve verimli klasik doğrulama problemleri olmak üzere üç farklı kuantum üstünlüğü deneyini desteklediğini belirtiyor. IBM’in kuantum yazılımı Qiskit ise geliştiricilere daha önce hiç olmadığı kadar kontrol sağlıyor. Dinamik devreler sayesinde %24 daha yüksek doğruluk elde ediliyor ve HPC destekli hata azaltma ile doğru sonuçlar çıkarma maliyeti 100 kat azaltılıyor. Öte yandan IBM’in yaklaşımı Google gibi rakiplerinden farklı. IBM, kübitleri küçük gruplar halinde birbirine bağlamaya odaklanıyor. Google ise 2024’te tanıttığı Willow çipi ile teorik olarak kuantum üstünlüğü gösterebileceğini açıklamıştı. 2025’te Google, Willow için Quantum Echoes algoritmasını duyurarak, “ilk doğrulanabilir kuantum üstünlüğü”nü OTOC (out-of-order time correlator) algoritmasıyla çalıştırdığını ilan etmişti.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/ibm-nighthawk-ve-loon-kuantum-ciplerini-tanitti–198538
