Bilim insanları hem yol ömrünü uzatabilecek hem de çevresel etkileri ciddi biçimde azaltabilecek yeni bir asfalt çözümü geliştirdi. Geleneksel asfaltın temel bağlayıcısı olan ve petrol türevi bir malzeme olan bitüm yerine, alg yani yosun bazlı bir biyobağlayıcı kullanılması hedefleniyor. Bu yaklaşım, özellikle çukurların oluşumu ve fosil yakıtlara bağımlılık gibi iki temel soruna aynı anda çözüm sunmayı amaçlıyor.
Günümüzde asfalt, kum ve taş gibi agregalarla birlikte bitümden oluşuyor. Bitüm, esnek yapısı sayesinde bu malzemeleri bir arada tutuyor ve araç trafiğinin yarattığı yüklere karşı genleşip büzülebiliyor. Ancak bu esneklik sıcaklıklar donma noktasının altına düştüğünde ciddi şekilde azalıyor. Soğuk havalarda kırılganlaşan bitüm, zamanla çatlaklara, ardından da yol yüzeyinde bozulmalara ve çukurlara yol açıyor. Üstelik bitümün tamamen petrol kökenli olması asfaltın karbon ayak izini de artırıyor.
Yosunlar asfalttaki sorunları çözebilir
Şimdi ise araştırmacılar bu sorunları aşmak için alglerden elde edilen yağları temel alan bir bağlayıcı geliştirmeye odaklandı. Daha önce yapılan çalışmalar, alg yağlarının bitüme benzer özellikler gösterebileceğini ortaya koymuştu. Yeni araştırmada ekip, dört farklı alg türünden elde edilen yağları detaylı biçimde analiz etti.
Bu karşılaştırma sonucunda, tatlı suda yaşayan yeşil bir mikroalg olan Haematococcus pluvialis en dikkat çekici performansı sergiledi. Laboratuvar ortamında yapılan testlerde, bu algden elde edilen bağlayıcının trafik yüklerini taklit eden gerilimlere karşı kalıcı deformasyona en dayanıklı yapı olduğu belirlendi. Aynı zamanda neme bağlı hasara karşı da en yüksek direnci gösterdiği tespit edildi. Araştırmanın bir diğer önemli aşamasında, donma-çözülme döngüleriyle birlikte yoğun trafik koşulları simüle edildi. Bu testlerde, H. pluvialis bazlı bağlayıcı içeren asfalt numuneleri geleneksel bitüm kullanılan asfaltlara kıyasla deformasyon sonrası toparlanma performansında yüzde 70’e varan bir iyileşme sağladı. Bu sonuç, alg bazlı bağlayıcının soğuk iklim koşullarında çatlama riskini ciddi ölçüde azaltabileceğine işaret ediyor.
Asfalt karbon nötr olabilir
Öte yandan araştırmacılar, maliyet faktörü nedeniyle bu biyobağlayıcının bitümün tamamen yerini almasının kısa vadede mümkün olmayabileceğini belirtiyor. Bunun yerine, asfalt karışımlarında bitümün belirli bir kısmını dengeleyici veya ikame edici olarak kullanılması daha gerçekçi bir seçenek olarak öne çıkıyor. Buna rağmen çevresel kazanımlar oldukça dikkat çekici. Bilgisayar tabanlı modellemelere göre asfalt karışımına eklenecek her yüzde 1’lik alg bazlı biyobağlayıcı, toplam net karbon emisyonunu yüzde 4,5 oranında azaltıyor. Teorik olarak karışımın yaklaşık yüzde 22’sinin bu biyobağlayıcıdan oluşması asfaltın karbon açısından nötr hale gelmesini sağlayabilir.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/yosun-bazli-yeni-ve-cok-daha-dayanikli-bir-asfalt-gelistirildi–199955
