Yapay zeka teknolojilerinin hızla yaygınlaşması yalnızca enerji tüketimiyle değil, su kullanımı üzerindeki etkisiyle de ciddi bir çevresel baskı oluşturuyor. 2025 yılına ilişkin yeni bir araştırma, yapay zeka sistemlerinin küresel ölçekte şişelenmiş su tüketiminin tamamını aşan bir kullanıma ulaştığını ortaya koydu. Yapay zekanın New York Şehri’nin tamamının saldığı kadar karbondioksiti atmosfere saldığı belirtiliyor.
Su kullanımı endişe verici
Araştırmaya göre, 2025 yılında yapay zeka sistemlerinin karbon ayak izi 80 milyon tona kadar çıkabilirken bu sistemlerin çalıştırılması için gereken toplam su miktarının 765 milyar litreye ulaşması bekleniyor. Bu su tüketimi, veri merkezlerinin soğutulmasında kullanılan suyun yanı sıra, yapay zekayı besleyen elektrik üretimi sırasında dolaylı olarak harcanan suyu da kapsıyor. Çalışma, bu yönüyle yapay zekanın su üzerindeki etkisini ilk kez bu ölçekte hesaplayan araştırma olma özelliğini taşıyor.
Çalışmayı hazırlayan Hollandalı akademisyen Alex de Vries-Gao, araştırmada genel veri merkezi faaliyetlerinden ziyade, özellikle yapay zeka kullanımının çevresel etkilerini izole etmeye odaklandıklarını belirtiyor. ChatGPT ve Gemini gibi üretken yapay zeka uygulamalarının 2025 boyunca hızla yaygınlaşması, bu sistemlere ayrılan işlem gücünü ve dolayısıyla su ihtiyacını keskin biçimde artırdı. De Vries-Gao’ya göre yapay zekaya bağlı su kullanımı, önceki yıllarda tüm veri merkezleri için yapılan toplam su tüketimi tahminlerinin yüzde 30’dan fazla üzerine çıkmış durumda.
Şirketler şeffaf değil
Araştırmada kullanılan veriler, büyük teknoloji şirketlerinin kendi çevresel raporlamalarına dayanıyor. Ancak bu noktada önemli bir şeffaflık sorunu da dikkat çekiyor. De Vries-Gao, birçok şirketin yapay zekaya özgü çevresel etkileri net biçimde ayırmadığını, özellikle elektrik üretimi sırasında tüketilen suyun çoğu zaman hesaplamalara dahil edilmediğini vurguluyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) daha önce paylaştığı veriler, ortaya çıkan tabloyu destekler nitelikte. Ajansa göre, yapay zeka odaklı veri merkezleri yüksek enerji tüketimiyle bilinen alüminyum eritme tesisleriyle benzer seviyede elektrik çekiyor. IEA, küresel veri merkezi elektrik tüketiminin 2030’a kadar iki katından fazla artacağını öngörürken, bu artışın su kaynakları üzerindeki baskıyı da hızla büyüteceği belirtiliyor.
IEA, bugün inşa edilen en büyük yapay zeka odaklı veri merkezlerinin her birinin 2 milyon hanenin tükettiği kadar elektrik tüketeceğini ve veri merkezi elektrik tüketiminin en büyük payının ABD’ye (%45), ardından Çin’e (%25) ve Avrupa’ya (%15) ait olduğunu bildirdi.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/yapay-zekada-su-krizi-tuketim-kuresel-sise-suyu-talebini-asti–200179
