Rusya ve Ukrayna arasında devam eden çatışmaların ortasında nükleer felaket riski masada kalmaya devam ediyor. Pazar günü, Avrupa’nın en büyük nükleer enerji santrali olan Ukrayna’nın güneyindeki Zaporizhzhia tesisi, arazisinde çıkan yangın nedeniyle geniş çaplı endişeye neden oldu. Bununla birlikte her iki taraf da yüksek radyasyon seviyelerine dair herhangi bir belirti olmadığını bildirdi.
Zaporizhzhia Nükleer Santrali’nde yangın
Zaporizhzhia santralinde varlığını sürdüren Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), birkaç patlamanın ardından tesisin kuzey kısmından yoğun ve koyu duman çıktığını bildirdi. UAEK Başkanı Rafael Grossi, “Bu pervasız saldırılar santraldeki nükleer güvenliği tehlikeye atmakta ve nükleer kaza riskini arttırmaktadır. Bu saldırılar derhal durdurulmalı” açıklamasını yaparken hasar tespiti için acil değerlendirme yapılması çağrısında bulundu. 
Rus devlet haber ajansları TASS ve RIA, ana yangının gece yarısından hemen önce söndürüldüğünü açıkladı. Rosatom’a atıfta bulunan RIA, herhangi bir kanıt sunmadan soğutma kulelerinden birinde çıkan yangının bir insansız hava aracı saldırısı sonucu başladığını öne sürdü. Ukrayna’nın nükleer enerji şirketi Energoatom, bir soğutma kulesinde ve diğer ekipmanlarda hasar meydana geldiğini bildirdi. Energoatom, yangının Rusya’nın ihmali ya da kasıtlı kundaklamasından kaynaklanmış olabileceğini öne sürdü. Energoatom ayrıca Rusya’nın santralin soğutma kulelerini askeri teçhizat ve patlayıcı depolamak için kullanıyor olabileceğine işaret etti. Rusya gibi Energoatom da kanıt sunmadı. Yangının nedeni belirsiz
Pazartesi günü itibariyle yangının kesin nedeni belirsizliğini koruyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy, yangın için Rusya’yı suçladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova ise tam tersi açıklamada bulundu. Altı nükleer reaktöre sahip olan Zaporizhzhia tesisi şu anda soğuk kapatma durumunda. Buna rağmen tesis, nükleer malzemesini soğuk tutmak ve olası felaketleri önlemek için harici güç kaynaklarına bağlı. Devam eden çatışma, santralin güvenliğini kritik bir endişe haline getirmiş durumda.
Santralde her biri 235U (LEU) yakıtlı ve 950 MWe güç üreten altı adet VVER-1000 basınçlı hafif su nükleer reaktörü (PWR) bulunuyor. Bu reaktörler toplamda 5.700 MW elektrik gücü üretiyor. Santral 2020 yılında ülkenin nükleer enerjiden elde edilen elektriğinin yaklaşık yarısını ve Ukrayna’da üretilen toplam elektriğin beşte birinden fazlasını karşılıyordu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden birkaç gün sonra, Rus güçleri hem nükleer hem de termik santralleri ele geçirmiş ve santralin kontrolü Rosatom’a verilmişti. Zaporizhzhia tesisi o zamandan bu yana enerji üretmiyor.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/ukrayna-daki-avrupa-nin-en-buyuk-nukleer-santralinde-yangin-cikti–180606
