Küresel bir teknoloji arızası 19 Temmuz’da birçok sektörde operasyonları aksattı, uçuşları durdurdu ve bankacılıktan sağlık sistemlerine kadar her şeyi altüst etti. Yaşanılan kesinti nedeniyle telekomünikasyon hizmetleriyle birlikte yayıncılık hizmetleri de aksaklıklar yaşadı. Sorunun arkasında ise siber güvenlik firması CrowdStrike’ın hatalı bir Windows güncellemesi yer aldı.
Ne oldu?
ABD’li bir siber güvenlik şirketi olan CrowdStrike, dünya çapında 20.000’den fazla müşterisiyle alanının devleri arasında yer alıyor. CrowdStrike tarafından siber güvenlik hizmeti veriler şirketlerde yaygın olarak kullanılan “Falcon Sensor” yazılımı için bir güncelleme yayınlandı ancak bu güncelleme Falcon’un bulunduğu tüm sistemlerde mavi ekran hatasına neden oldu.
Falcon Sensor esasında bir EDR yazılımı. EDR ise şirketlerin müşterilerinin bilgisayarlarını bilgisayar korsanlarından korumaya yardımcı olmak için yerleştirdikleri bir siber güvenlik ürünü konumunda. Müşterilerin makinelerinde çalışan bu yazılım, siber güvenlik firmaları tarafından müşterilerinin ağlarındaki saldırı işaretlerini izlemek için kullanılıyor. Hatalı güncelleme sonrasında mavi ekran döngüsüne giren sistemler ise yeni bir güncelleme ile düzeltilemiyor, zira sistemler açılmıyor. Şirketlerin BT ekipleri bu sorunu manuel olarak çözmek zorunda. Olayın Microsoft ayağında ise firma, kendi sistemlerindeki sorunları gidermeye çalışıyor. Firma çoğu temel sistemde sorunların giderildiğini açıkladı. Ancak yaşanılan kesinti ve sorunların etkileri birkaç gün daha devam edecek. Siber güvenlik uzmanı ve ASafaWeb güvenlik analiz firmasının kurucusu Troy Hunt, bunun “tarihin en büyük BT kesintisi” olduğunu söyledi.
Kimler etkilendi?
Sorun küresel ölçekte olduğu için etkilenen şirket ve bu şirketlerden hizmet alan kullanıcıların sayısı çok fazla. Binlerce şirket ve milyonlarca kullanıcı sorundan etkilendi. Bankalar, medya, havalimanları ve havayolu şirketleri başta olmak üzere demiryolu sistemleri de etkilenenler arasında. Aynı zamanda ödeme sistemleri, Microsoft’un kendi hizmetleri, ABD’de 911 acil servisi, borsalar etkilendi. Türkiye’de THY, Denizbank, TÜVTÜRK başta olmak üzere birçok şirket de sorundan etkilendi. Kesinti nedeniyle dünya genelinde 1.000’den fazla uçuş iptal edildi.
Bir hata neden bu kadar çok kişiyi etkiledi?
Buluta geçiş çağında ve şirketlerin büyük pazar paylarına sahip olmasıyla birlikte, yazılımları dünya çapında milyonlarca bilgisayarda çalıştığı bir dönemde yaşıyoruz. Temel sistemlerdeki bir arıza dolaylı olarak küresel ölçekte hissediliyor ve milyonlarca kişiyi doğrudan etkiliyor.
Internet tarihi bunun gibi benzer kesintiler ve sorunlarla dolu olsa da CrowdStrike’ın Falcon krizi şimdiye kadarki en büyük BT kesintisine neden oldu. Daha önceleri 1997 yılında DNS TLD kesintisi yaşanmıştı. .com ve .net alanlarını etkileyen sorun, dünya çapında 50 milyon kişiyi etkilemişti. 2003 yılında ise yine tarihin en büyüklerinden Blaster olayı meydana gelmişti. Blaster solucanı o dönemlerde yüzbinlerce sisteme bulaşmış ve milyonlarca kişiyi etkilemişti.
Ve akıllara ilk gelenlerden bir diğer kesinti de Y2K veya milenyum hatasıydı. Y2K sorunu, 1 Ocak 2000 tarihinden sonra eski bilgisayar ve yazılımlarında görülen ve tarih ve zamanla ilgili işlemlerde hatalı sonuçlara yol açan bir yazılım hatasıydı. Hata, bazı kurum ve kuruluşlarda (örneğin bankamatiklerde) ve devlet bilgisayarlarındaki çeşitli işlevlerin 31 Aralık 1999 tarihini müteakip 1 Ocak 2000 gecesi kesilmesi şeklinde ortaya çıkmıştı.
Sorun düzeldi mi?
Microsoft’tan yapılan son açıklamada küresel boyutta sistem sorunlarına neden olan ve çok sayıda havalimanı, banka ve hastanede hizmet kesintilerine neden olan “temel sorunun çözüldüğü” ifade edildi. Firma, bazı servislerde ise problemin bir sürede daha devam edeceğine dikkat çekti.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/tarihin-en-buyuk-bt-kesintisi-yasandi–179659
