Intel, yeni nesil işlemcisi Core Ultra 200V “Lunar Lake” serisiyle nihayet karşımıza çıkıyor. Özellikle ince ve hafif dizüstü bilgisayarlar için geliştirilen bu yeni seride Intel, Qualcomm ve AMD gibi rakiplerine karşı üstün performans ve enerji verimliliği vaat ediyor. Lunar Lake işlemcileri, CPU, GPU ve yapay zeka entegrasyonunda liderlik sunarken, çok daha uzun pil ömrü ile dikkat çekiyor.
İnce ve hafif cihazlar için
Computex 2024’te tanıtılan Lunar Lake işlemcileri, Intel’in yeni Xe2 GPU’su ile donatılarak Meteor Lake’e göre büyük bir sıçrama gerçekleştiriyor. Lunar Lake, öncelikli olarak ince ve hafif cihazlar için tasarlanmış olup, bu platformlarda rakipsiz performans ve verimlilik sunmayı hedefliyor. 
Intel, Lunar Lake işlemcileri için verimliliği artırmaya yönelik birçok yenilikçi enerji çözümü geliştirdi. Bu çözümler arasında pakette bellek kullanımı ile yüzde 40’a kadar daha az enerji tüketimi, Thread Director aracılığıyla gelişmiş güç yönetimi, yenilenmiş E-Core kümeleri, güç kullanımını optimize eden yeni bir güç dağıtım mimarisi ve 8 MB bellek yan önbelleği (Memory Side Cache) gibi bir dizi yenilik bulunuyor. Bu iyileştirmeler, özellikle ince ve hafif cihazlarda önemli enerji tasarrufu sağlıyor. Performans ve güç
Intel’in Core Ultra 200V “Lunar Lake” işlemcileri, performans odaklı Lion Cove P-Core‘ları ve verimlilik odaklı Skymont E-Core‘ları bir araya getiriyor. Lunar Lake, bu E-Core’ların düşük güçlü LP-E varyantlarını da kullanıyor. Lunar Lake için Intel, büyük IPC (Instructions Per Cycle) artışları getiren yeni nesil mimariyi kullanırken LP-E çekirdek sayısını 4’e çıkarıp önbelleği de 4 MB’a (paylaşılan L2) yükseltti. Bu işlemciler, Intel’in güç yönetim teknikleri ile Qualcomm’un X1E80100 ve Meteor Lake Core Ultra 7 165H modellerine kıyasla yüzde 7 daha yüksek performans sunarken, watt başına performansta 2.29 kat iyileşme sağlıyor. 
Bu verimlilik kazançları sadece CPU çekirdekleriyle sınırlı kalmıyor; Xe2 grafik mimarisi ile donatılan Core Ultra 200V “Lunar Lake” işlemcileri, çeşitli oyunlarda watt başına performansta 2 kat iyileşme sunuyor. Örneğin, Cyberpunk 2077 gibi oyunlarda, Lunar Lake SoC üzerindeki GPU, yüzde 44 daha hızlı çalışırken yüzde 22 daha az enerji tüketiyor. Genel olarak, Lunar Lake işlemcileri, 32 GB LPDDR5X-8533 yerleşik bellek ile donatılmış olmasına rağmen Meteor Lake’e kıyasla yüzde 50 daha az paket gücü tüketiyor. 
Intel, Lunar Lake işlemcileri ile pil ömrü konusunda da büyük adımlar atmış durumda. UL Procyon Office ve Microsoft Teams 3×3 gibi çeşitli iş yüklerinde yapılan karşılaştırmalar, aynı üreticiden çıkan sistemler arasında Intel Lunar Lake işlemcilerinin 14 saate kadar pil ömrü sunarak AMD ve Qualcomm işlemcilerini geride bıraktığını gösteriyor. Özellikle UL Procyon testinde Lunar Lake, Qualcomm X1E-80-100 çipine kıyasla yüzde 9.2 daha uzun pil ömrü sunarak liderliğini pekiştiriyor. Intel Lion Cove P-Core ve Skymont E-Core
Daha önce mimarisi hakkında bilgi verilen Lion Cove P-Core’ları ve Skymont E-Core’ları, şimdi performans açısından detaylandırıldı. Intel, bu çekirdekler için geliştirdiği düşük gecikme süreli yeni bir yapı ile dikkat çekiyor. Lunar Lake işlemcileri, çekirdekler arası ve DRAM gecikme süreleri konusunda büyük bir adım atmış durumda:
- E-Core’dan E-Core’a: ~23ns
- P-Core’dan P-Core’a: ~26ns
- E-Core’dan P-Core’a: ~55ns
- DRAM Gecikmesi: ~90ns
Bu yeni yapı, Meteor Lake’e kıyasla yüzde 40, AMD’nin Strix Point işlemcilerine göre ise yüzde 30 daha düşük DRAM gecikmesi sağlıyor.
Core Ultra 200V işlemcilerindeki çekirdekler arası gecikmenin düşük olması, işlemcinin dinamik çalışma yöntemi açısından büyük önem taşıyor. Bu yöntem, öncelikle tek bir E-Core’u kullanmayı ve daha sonra çoklu iş parçacıklı performans gerektiğinde diğer E-Core’lara geçmeyi hedefliyor. Daha yüksek performans talepleri olduğunda ise işlemci, P-Core’lara yöneliyor.
Performans açısından, Intel’in amiral gemisi Core Ultra 9 288V, AMD’nin Ryzen AI 9 HX 370 ve Qualcomm’un X Elite X1E-80-100/X1E-78-100 modellerine karşı kıyaslanıyor. Burada Lion Cove P-Core’ları, Specrate 2017 (INT) testinde Qualcomm’a karşı yüzde 61, Geekbench 6.3 1T testinde yüzde 21, Cinebench 2024 1T testinde ise yüzde 20 daha hızlı performans sergiliyor. Lunar Lake işlemcileri, Meteor Lake işlemcilerine göre iş parçacığı başına 3 kat daha fazla performans artışı sunuyor. Bu avantajlar, özellikle Lunar Lake platformlarının çoğu için temel alınacak 17W TDP gibi düşük güç tüketimlerinde kendini gösteriyor. 8 çekirdekli tasarım, her TDP limitinde lider watt başına performans sunarken, Qualcomm’a kıyasla yüzde 40 daha düşük güçle eşdeğer performans sağlıyor. Lunar Lake işlemcileri, çeşitli üretkenlik uygulamalarında ya rakipleriyle eşit performans sergiliyor ya da neredeyse iki kat daha fazla performans artışı sunuyor.
Intel Xe2 GPU
Intel’in yeni Xe2 GPU mimarisi, Core Ultra 200V “Lunar Lake” işlemcilerinin en dikkat çekici bileşenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bu yeni GPU mimarisi, yalnızca entegre grafik segmentinde değil, ilerleyen dönemde Arc serisinde “Battlemage” olarak piyasaya sürülecek bağımsız grafik kartları için de büyük bir önem taşıyor. Intel, Xe2 ile Alchemist Xe-LPG serisine kıyasla yüzde 50 performans artışı, çok daha gelişmiş ışın izleme birimleri ve GPU çekirdeklerinin daha verimli kullanılmasını vaat ediyor. 
Intel, Xe2 GPU’sunu önce kendi Xe1 iGPU’su ile kıyaslayarak başlıyor. Core Ultra 7 155H ve Core Ultra 9 288V modelleri arasında yapılan karşılaştırmalarda, aynı sürücüleri paylaşmalarına rağmen Xe2, yüzde 31 oranında bir performans artışı sağlıyor. Bu artış, birçok durumda yüzde 60-70’i buluyor. 
Ancak asıl dikkat çekici karşılaştırma, Qualcomm’un X1E-84-100 modelinde yer alan Adreno GPU’ya karşı yapılıyor. Bu karşılaştırmada, Lunar Lake Arc 140V iGPU, Adreno GPU’ya kıyasla yüzde 68 daha yüksek performans sunuyor. Hatta bazı oyunlarda bu fark 2 katına çıkıyor. Dahası, Adreno GPU’nun test edilen 23 oyunu bile çalıştıramaması, Qualcomm’un AI PC platformlarının zayıf kaldığı önemli bir alanı gözler önüne seriyor. 
Intel’in Xe2 GPU’su, bugün piyasadaki en hızlı iGPU çözümü olan AMD’nin RDNA 3.5 mimarisine dayalı Radeon 800M serisi ile kıyaslandığında, yüzde 16 daha hızlı performans sergiliyor. Lunar Lake Arc 140V ve Radeon 890M iGPU’lar birçok oyunda RDNA 3.5 çip ile eşdeğer performans gösterirken, bazı durumlarda onu geçmeyi de başarıyor. Ancak RDNA 3.5’in 12 CU’su varken, Lunar Lake çipleri üzerindeki Xe2 çekirdek sayısı maksimum 8 olarak kalıyor. 
Yazılım tarafında, Intel’in grafik departmanı büyük bir başarıya imza atmış gibi görünüyor. Xe2 GPU, lansman sırasında XeSS desteği ile uyumlu 120’den fazla oyunun avantajını kullanacak. Ayrıca, iGPU, SoC üzerindeki XMX donanımı sayesinde önceki DP4a birimlerine kıyasla daha hızlı performans ve yükseltme kalitesi sunacak. Performans modunda uygulanan yükseltme ile yüzde 62’ye kadar performans artışı elde edilebilirken, 80-100 FPS gibi yüksek kare hızlarına sahipseniz, “Kalite Modu”nu seçerek bu ekstra FPS’leri daha yüksek grafik kalitesi için kullanabilirsiniz. Xe2’nin ışın izleme (Ray Tracing) performansı da büyük bir yenilik olarak öne çıkıyor. Xe2, rakiplerine kıyasla yüzde 30’a kadar daha hızlı RT performansı sunarken, 99. yüzdelik dilimde 30 FPS’nin üzerinde bir performans sağlıyor. Xe2 RT motoru, DirectX12 Ultimate API üzerinden tam işlevsel bir RT uygulaması olarak çalışıyor.
AV1, H.265 ve VVC destekli yeni medya motorları
Intel’in Core Ultra 200V “Lunar Lake” işlemcileri, yalnızca CPU ve GPU performansı ile değil, aynı zamanda medya motorları ve yapay zeka (AI) yetenekleri ile de rakiplerinin önüne geçmeyi hedefliyor. Yeni nesil medya motorları, geniş format desteği ve yüksek kaliteli medya işleme kapasiteleri ile dikkat çekiyor. Core Ultra 200V SoC’leri, Xe2 iGPU’nun bir parçası olan yeni bir medya motoru içeriyor. Bu yeni motor, 8K 60fps 10-bit HDR video çözümleme ve kodlama desteği sunuyor. Ayrıca AVC, VP9, H.265 HEVC, AV1 ve VVC formatlarında kodlama ve çözümleme yetenekleri sunuyor.
Intel, Core Ultra 200V işlemcileri ile ince ve hafif dizüstü bilgisayar segmentinde en yüksek AI TOPS (Tera Operations Per Second) değerini sunuyor. Bu işlemciler, toplamda 120 TOPS ile Strix Point’in 80 TOPS değerini ve Qualcomm’un 45 TOPS değerini geride bırakıyor. Lunar Lake SoC’lerinde yer alan üç AI motoru, çeşitli iş yükleri için optimize edilmiş durumda. Bu motorlar arasında GPU birimi 67 TOPS, NPU (Neural Processing Unit) birimi 48 TOPS ve CPU ise 5 TOPS sunuyor. AMD’nin Ryzen AI 300 serisi NPU biriminde 55 TOPS performans sunuyordu.
Bu AI motorları, farklı iş yükleri için özelleştirilmiş bir şekilde çalışabiliyor. GPU, oyun ve yaratıcı AI iş yüklerinde kullanılırken, NPU, AI asistanları ve içerik üretiminde önemli rol oynuyor. CPU ise daha hafif AI görevleri tercih ediliyor. AI performansında örneğin Stable Diffusion testinde, GPU üzerinde yapılan 20 iterasyonluk bir işlemi 3.89 saniyede tamamlayan Intel, Qualcomm SoC’lerinde GPU üzerinden AI hızlandırma olmaması sebebiyle büyük bir avantaj sağlıyor. NPU ile yapılan kıyaslamada ise Lunar Lake SoC, aynı işlemi Qualcomm SoC’ye göre daha hızlı tamamlıyor. Intel, OpenVINO framework’ünü Lunar Lake NPU ve GPU motorları için kullanarak AI temelli video düzenleme, veri koruma hizmetleri gibi alanlarda önemli güncellemeler yapmayı planlıyor.
Core Ultra 200V modelleri ve platform özellikleri
Intel’in “Lunar Lake” serisi Core Ultra 200V işlemcileri, toplamda 9 farklı işlemci ile piyasaya sunuluyor. Bu işlemciler, farklı saat hızları, GPU konfigürasyonları ve TDP (Thermal Design Power) değerleri ile segmentler arasında çeşitlilik gösteriyor. Amiral gemisi model olan Core Ultra 9 288V, 4 P-Core ve 4 LP-E çekirdekten oluşan 8 çekirdekli ve 8 izlekli bir yapı sunuyor. Bu model, 3.7 GHz temel saat hızı ve 5.1 GHz’e kadar çıkan boost saat hızı ile dikkat çekiyor. İşlemci, 12 MB L3 cache ve 2.05 GHz saat hızında çalışan 8 Xe2 çekirdekli Intel Arc 140V iGPU ile donatılmış. Ayrıca, 6 adet 4. nesil Nöral Hesaplama Motoru (NCE) içeren bir NPU (Neural Processing Unit) bulunuyor. Bu işlemci, 32 GB LPDDR5X-8533 MT/s hızında paket üstü bellekle geliyor ve 30W temel TDP (min: 17W) ile çalışırken 37W MTP (Maximum Turbo Power) değerine ulaşabiliyor.
Diğer modeller ise 16 GB ve 32 GB (Dual-Channel) LPDDR5X-8533 bellek seçenekleri sunuyor. Giriş seviyesi işlemciler 7 Xe2 çekirdekli Arc 130V iGPU ve 5x Gen4 NCE’yi barındıran daha düşük özellikli NPU’larla donatılmış durumda. Bu modeller, 17W temel TDP ile çalışabiliyor ve 8W’a kadar yapılandırılabilirken, 37W MTP değerini koruyor. Tüm işlemciler, 8 MB Memory Side Cache, eDP1.5, DP2.1 ve HDMI 2.1 çıkışlarını destekliyor. Ayrıca, WiFi 7 (5Gig), 3x Thunderbolt 4 portu, Bluetooth 5.4, LE Audio ve GbE LAN (1219-LM) gibi entegre bağlantı özellikleri de mevcut. I/O tarafında ise 5 adet PCIe 4.0, 4 adet PCIe 5.0 hattı, 6 USB 3.2 çıkışı, 2 USB 3 çıkışı, eSPI, SPI, MIPI ve CSI gibi geniş bağlantı seçenekleri sunuluyor.
Intel Core Ultra 200V “Lunar Lake” işlemcileri, 24 Eylül itibarıyla dünya genelinde 20’den fazla üreticinin 80’den fazla tüketici tasarımında yer alacak. Acer, ASUS, Dell, HP, Lenovo, MSI, LG ve Samsung gibi markalar, bu yeni platformu destekleyen cihazlarını piyasaya sürecek. Bu cihazlar için ön siparişler bugün başlıyor ve Copilot+ PC özellikleri, Kasım ayında ücretsiz bir güncelleme ile kullanıcılara sunulacak.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/beklenen-intel-core-ultra-200v-islemciler-tanitildi–181515
