Avrupa’da yenilenebilir enerji kaynaklarının yeterli üretim yapamaması elektrik fiyatlarını fırlattı. Rüzgar santrallerinin durma noktasına gelmesi, gazla enerji üretimini zorunlu kıldı. Almanya’da elektrik fiyatları, yoğun saatlerde sekiz kat artış gösterdi. Uzmanlar, bu durumun bölge için önemli bir uyarı işareti olduğunu vurguluyor.
Rüzgar ve güneş durdu, fiyatlar uçtu
Pan-Avrupa enerji borsası Nord Pool’a göre 6 Kasım Çarşamba günü, Almanya’da toptan elektrik fiyatları akşam saatlerinde anlık olarak MWh başına 805-820 euro seviyelerine ulaştı. NordPool borsasına göre, 18.00 ile 20.00 arasındaki bu fiyat, son yılların rekorunu kırarak enerji krizinin zirve yaptığı 2022 dönemini hatırlattı. Bu fiyat artışının ana sebebi, Avrupa genelinde etkili olan rüzgarsız hava koşullarıydı. Mevcut yıllık ortalama fiyatlar ise 2020 yılının iki katından daha yüksek durumda.
Bu hava olayına Almanca’da “Dunkelflaute” adı veriliyor; yüksek basınç sistemlerinin statik durumu nedeniyle rüzgarların oldukça zayıfladığı bu dönemde, Almanya’da rüzgar enerjisi üretimi neredeyse sıfırlandı. Bu dönemde güneş enerjisindeki üretim de düştü. Fraunhofer Güneş Enerji Sistemleri Enstitüsü’nün verilerine göre, Almanya’daki rüzgar enerjisi üretimi yıllık ortalama yüzde 32’den yüzde 7’ye kadar düşmüş durumda. Benzer bir durum Birleşik Krallık’ta da yaşandı; National Grid verilerine göre, İngiltere’de rüzgar enerjisi üretimi yüzde 7.6 seviyelerine geriledi. Gaz ve kömür santrallerine olan talep ise arttı. İngiltere’de gazla elektrik üretimi yüzde 60’a, Almanya’da ise yüzde 30’a yükseldi; bu oran Almanya için üç kat artış anlamına geliyor. Avrupa’da gaz fiyatlarının hâlâ kriz öncesi seviyelerin iki katından fazla olması, elektrik üretim maliyetlerinin de artmasına neden oluyor. TTF borsasındaki güncel gaz fiyatları 460 doları aşmış durumda.
“Hayalperestler için çalan çan”
Bloomberg, Avrupa’nın hızla yenilenebilir enerji kapasitesini artırmaya çalışmasına rağmen, ihtiyat olarak hâlâ pahalı hidrokarbonlara bağımlı olduğunu belirtiyor. Bölgedeki en büyük zorluklardan biri, ucuz ve temiz enerjiye ihtiyaç duyulduğu her an erişim sağlanabilmesi olarak ifade ediliyor. Ulusal Enerji Güvenliği Fonu (NWF) Başkan Yardımcısı Alexey Grivach ise Avrupa’daki mevcut durgun havayı, “Avrupalı hayalperestler için hayatın acı gerçeklerini hatırlatan bir çan” olarak nitelendirdi. Grivach, “Şubat ayında soğuk hava ile birleşen rüzgarsızlık, rüzgar ve güneş enerjisinin mevcut payı ile enerji sistemi için çok daha ciddi sonuçlar doğuracaktır. Ve hatta diğer olumsuz faktörlerle birleştiğinde çok daha ciddi sonuçlar doğuracaktır.” dedi.
Yenilenebilir enerji kaynakları, iklim krizini aşmak ve hedefleri tutturmak için ülkelerin elindeki en büyük silah gücü olsa da stabil bir enerji arzı sağlamak da oldukça zor. Güneş ve rüzgar enerjisi, doğaları gereği kesintili kaynaklar. Rüzgar veya güneş yoksa enerji de yok. Bunun için üretimin çok yoğun olduğu saatlerde üretilen enerjinin depolanması gerekmekte. Aynı zamanda temiz enerjiye geçişte nükleer enerjiye düşen pay da unutulmamalı. Bunun farkında olan ülkeler halihazırda yeniden nükleer enerji santralleri geliştirmeye başlamış durumda. Güncel verilere göre dünya genelinde yaklaşık 60 nükleer reaktörün inşaatı sürerken, 110 reaktörün daha inşası planlanıyor. Bu, mevcuttaki santrallerin 3’te 1’inden fazlası kadar yeni santrallerin inşa edileceği anlamına geliyor.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/avrupa-da-elektrik-krizi-almanya-da-fiyatlar-sekiz-kat-yukseldi–184059
