Son dönemde gündelik hayatta çok daha yaygın biçimde kullanılmaya başlanan yapay zeka teknolojileri hızla gelişmeye devam ediyor. Neredeyse her gün bu alanda dikkat çekici bir gelişme yaşanırken, önemli eşikler de bir bir aşılıyor. “AI Günlükleri” serimizde, önümüzdeki dönemde dünyadaki hayatı kayda değer ölçüde değiştirme potansiyeline sahip olan bu teknolojik devrimin gelişimini düzenli olarak kayıt altına almaya devam ediyoruz.
Yapay Zeka Dünyasında Bu Hafta Neler Yaşandı?
AI Günlükleri serimizi takip eden okuyucularımız, son birkaç haftaya Google’ın damga vurduğunu muhtemelen fark etmiştir. Gemini Pro 3 ve Nano Banana Pro gibi dikkat çekici modeller üst üste gelirken, Google’ın yapay zeka alanındaki iddiası da bir anda çok güçlü hâle geldi. Bu hafta ise sektörün bu yükselişe reaksiyonuna şahit olduk. Tabii bunlara paralel olarak, her hafta olduğu gibi bu hafta da yeni yapay zeka araçları hayatımıza girdi. İşte yapay zeka dünyasında bu haftanın öne çıkan gelişmeleri:
Gemini, ChatGPT ile Arasındaki Farkı Kapatmaya Başladı; OpenAI Panik Düğmesine Bastı
Pazar analiz şirketi Sensor Tower’ın bu hafta yayımladığı rapor, ChatGPT‘nin hâlâ pazarda açık ara lider olduğunu ama büyüme hızının yavaşlamaya başladığını ortaya koydu. Buna karşılık Google’ın Gemini modeli; indirme sayısı, aylık aktif kullanıcı ve uygulamada geçirilen süre gibi kritik metriklerde öne geçmeye başladı. OpenAI yönetimi de benzer veriler görüyor olsa gerek ki Sam Altman bu hafta panik butonuna bastı. OpenAI CEO’su Sam Altman, çalışanlara gönderdiği bir yazıda “code red” yani acil durum ilan ederek ChatGPT’yi geliştirmeye odaklanmaları çağrısında bulundu. Şirket; reklam, alışveriş ve sağlık odaklı yapay zeka girişimleri ile kişisel asistan Pulse gibi projeleri geçici olarak erteleyerek önceliği ChatGPT’nin performansını artırmaya verecek. Çünkü Google Gemini ve Anthropic’in Claude’u gibi rakipler arayı kapatıyor. Bu durumun artık OpenAI yönetimi tarafından da kabul edilmesi, yapay zeka yarışında daha da kızışmak üzere olduğunu açıkça ortaya koydu.
Yapay Zeka İçin Uzaya Veri Merkezleri Kurma Planları İlerliyor
Yapay zekanın hızla artan enerji ihtiyacına kreatif çözümler arayan teknoloji dünyası, uzaya veri merkezleri kurmanın etkili bir çözüm olacağı fikrine ikna olmuş görünüyor. Nitekim son dönemde bu yöndeki projelerin sayısı hızla artıyor. Üstelik bunlardan bazıları için artık somut adımlar da atılıyor. Google CEO’su Sundar Pichai, tamamen güneş enerjisiyle çalışan veri merkezlerini 2027’den itibaren yörüngeye yerleştirmeye başlayacaklarını duyurdu. Pichai, Project Suncatcher adı verilen girişimin yüksek enerji tüketimiyle bilinen bulut ve yapay zeka altyapılarını uzay ortamında güneş enerjisiyle besleyerek daha verimli hâle getirmeyi hedeflediğini söyledi. Projenin ilk aşaması kapsamında iki prototip uyduya küçük ölçekli sunucu rafları yerleştirilecek ve bu sistemler 2027’de sınırlı kapasiteyle hizmet vermeye başlayacak. Uzayda kurulacak bu veri merkezlerinde Google’ın kendi geliştirdiği TPU tabanlı yapay zeka çipleri kullanılacak.
Amazon, Yeni Nesil AI Çipi Trainium3’ü Tanıttı: Oldukça İddialı
Amazon Web Services (AWS), dört kat performans ve bellek artışı sunan yeni nesil AI çipi Trainium 3’ü tanıttı. Bu yapay zeka çipinin yanı sıra büyük ölçekli Trainium3 UltraServer sunucu sistemi de tanıtıldı. Her UltraServer 144 Trainium3 çipine ev sahipliği yapıyor ve AWS, müşterilerin bu sistemlerden binlercesini birbirine bağlamasına olanak tanıyor. Maksimum ölçekte tek bir dağıtımda 1 milyon Trainium3 çipi kullanılabiliyor. Bu da önceki nesle göre on katlık bir artışı ifade ediyor.
Enerji verimliliği de Trainium3’ün bir diğer önemli özelliği. AWS’ye göre bu sistemler, daha yüksek işlem hacmi sağlarken yaklaşık yüzde 40 daha az enerji tüketiyor. Trainium3’ü erken benimseyen müşteriler arasında Anthropic, Japon LLM girişimi Karakuri, SplashMusic ve Decart yer alıyor.
Nvidia, Otonom Araçlar İçin İlk Açık AI Modeli Alpamayo-R1’i Tanıttı
Nvidia, otonom araçlar için Alpamayo-R1 modelini tanıtarak açık kaynaklı AI’da yeni bir dönemi başlattı. Model, Nvidia’ya göre otonom sürüşe odaklanan ilk görsel-dil aksiyon modeli olma özelliği taşıyor. Bilindiği üzere görsel-dil modelleri, metin ve görselleri aynı anda işleyebiliyor. Bu sayede araçlar çevrelerini “görüp” algıladıkları bilgiler ışığında karar verebiliyor. Nvidia’nın Ocak 2025’te piyasaya sürdüğü Cosmos-Reason model ailesi üzerine inşa edilen Alpamayo-R1, düşünce zinciri (chain-of-thought) yaklaşımıyla yol planlamayı birleştiriyor, böylece karmaşık trafik senaryolarında güvenli ve sezgisel kararlar alabiliyor. Model, her durumu adım adım analiz ederek olası rotaları değerlendiriyor ve en güvenli yolu seçiyor, yoğun yaya trafiği, çift park edilmiş araçlar veya yaklaşan şerit kapanmaları gibi durumları yönetebiliyor. Model, GitHub ve Hugging Face üzerinden erişime açıldı.
Bu Hafta Meta Limitless’ı, OpenAI ise Neptune’ü Satın Aldı
Yapay zeka yarışında öne geçmeye çalışan teknoloji devleri, bu amaçlarına ulaşmalarına yardımcı olabilecek daha küçük girişimleri bünyelerine katmaya devam ediyor. Bu hafta da hem Meta hem de OpenAI önemli bir satın alıma imza attı. Meta, giyilebilir yapay zeka araçları geliştirmesine yardımcı olabilecek Limitless‘ı bünyesine katarken, OpenAI da model eğitimi izleme ve hata ayıklama araçları geliştiren Neptune’u satın almak için anlaşmaya vardı. Neptune’un geliştirdiği yüksek hızlı ve karmaşık eğitim süreçlerini ayrıntılı biçimde çözümleyebilen takip sistemi, OpenAI’ın eğitim altyapısına doğrudan entegre edilecek. Bu Hafta Tanıtılan Yapay Zeka Araçları
Google, akıl yürütebilen en gelişmiş modeli olan Gemini 3 Deep Think‘i kullanıcılara sundu.
Kling AI’ın yeni üretken yapay zekası KlingAI O1; video, görsel, yazılı komut gibi farklı girdileri bir arada işleyerek videolar oluşturabiliyor ve bu videoları komutlara göre düzenleyebiliyor.
Video üretim tarafında dikkat çekici işler ortaya koyan Runway, yeni modeli Runway Gen-4.5‘i yayınladı.
PixVerse V5.5, aynı Google Veo 3 gibi sesli videolar yaratabiiyor.
VisAudio, sessiz videoları analiz ederek, videoda yaşananlara uygun şekilde 3D sesler yaratabiliyor. Yayınlanan örnek videolarda ortaya koyulan iş dikkat çekici.
ByteDance, yazılı komuttan görsel üretebilen Seedream modelinin yeni versiyonu Seedream 4.5‘u yayınladı.
Poster CoPilot, kullanıcıların yazılı komutlar vererek çeşitli afişler tasarlamasına olanak sağlıyor.
Yapay Zeka Dünyasından Kısa Kısa
- Fransa merkezli yapay zeka şirketi Mistral AI, Mistral 3 adını taşıyan yeni büyük dil modeli ailesini yayınladı. Bu ailede farkı görevlere göre optimize edilmiş üç farklı model bulunuyor.
- OpenAI, yapay zeka modellerinin hatalı veya istenmeyen davranışlarda bulunduklarında bunu kabul etmelerini sağlayacak bir “itiraf” sistemi geliştirdiğini duyurdu. Bu yaklaşım, özellikle gelecekte daha karmaşık görevlerde kullanılacak modellerin denetlenebilirliğini artırmak adına etkili olabilir.
- Apple, yapay zeka yapılanmasında dikkat çekici bir değişikliğe giderek Microsoft’tan ayrılan deneyimli araştırmacı Amar Subramanya’yı yeni Yapay Zeka Başkan Yardımcısı olarak kadrosuna kattığını açıkladı.
- NVIDIA‘nın kurucusu Jensen Huang, yapay zekâ çağının insanlık için nasıl bir gelecek yaratacağını kimsenin kesin olarak tahmin edemeyeceğini söyledi.
- HSBC, OpenAI’ın 2030’a kadar yüz milyarlarca dolar harcayacağını ve kâra geçmenin uzun süreceğini öngörüyor. Bankaya göre veri merkezi kiralamaları şirketin finansman ihtiyacını artıracak.
- Google’ın yapay zeka ajanı Antigravity, verilen komutu yanlış anlayarak bir kullanıcının diskindeki verileri tamamen sildi. Daha sonra hatasını kabul ederek özür diledi.
https://www.youtube.com/embed/4y3pMGIS6DU
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/yapay-zeka-dunyasinda-bu-hafta-8-aralik-2025–199457
