Nükleer enerji girişimi Last Energy, çelikle kaplanmış modüler reaktörünü geliştirmek için 100 milyon dolarlık yatırım turunu tamamladı. ABD merkezli nükleer enerji girişimi Last Energy’nin almış olduğu bu yatırımı yüzeysel görmemek gerek. Bu, 2025 yılı için bir trend haline gelmiş durumda. Zira yapay zeka uygulamalarının enerji talebini artırmasıyla nükleer enerjiye olan ilgi ciddi oranda yükselmiş vaziyette.
Fabrikada üret, kur ve unut
Last Energy, bu sermaye ile PWR-20 adı verilen 20 megavat (15.000 evin enerji ihtiyacına eşdeğer) kapasiteli küçük modüler (SMR) reaktörünü geliştirmeyi hedefliyor. Reaktör, fabrikada üretilecek, taşınacak ve 24 ay gibi kısa bir sürede kurulum için montajı tamamlanabilecek şekilde tasarlanıyor. Şirket, bu modüler tesisleri müşterilerinin sahasında doğrudan işletmeyi planlıyor. Böylece geleneksel nükleer projelerde uzun süren şebeke bağlantısı süreçleri aşılmış olacak.
Last Energy, ticari anlaşmalar kapsamında 80’den fazla reaktör birimi için sözleşme imzaladı, bunların 39’u veri merkezi müşterileri için ayrıldı. Şirket, halihazırda ölçeklendirilmiş 5 MW’lık PWR-5 reaktörünün pilot projesini geliştiriyor. Buradaki testlerin 2026 yazında başlaması planlanıyor. 20 MW’lık ticari birimlerin ise 2028’de üretime girmesi hedefleniyor. Last Energy’yi rakiplerinden ayıran en önemli özellik, reaktörün ömrü boyunca servis gerektirmeyecek şekilde tasarlanması. Her reaktör 1.000 ton çelikle kalıcı olarak kapsülleniyor, bu çelik maliyetinin yaklaşık 1 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Reaktör sahaya, altı yıllık uranyum yakıtı ile birlikte ulaşıyor. Elektrik ve kontrol bağlantıları dışında çelik duvara delik açan başka bir penetrasyon bulunmuyor. Fisyon sırasında ortaya çıkan ısı, çelik aracılığıyla iletiliyor ve dıştaki su borularında bu ısı, buhar türbini döndürmek için kullanılıyor.
Reaktör ömrünü tamamladığında ise bu çelik kapsül bir nevi mezar görevi görecek ve olduğu gibi kurulduğu sahaya bırakılacak. Haliyle ekstra bir atık bertaraf süreci de olmayacak.
Ver merkezleri için ideal
Microsoft, Google, Amazon ve Meta son aylarda nükleer enerji anlaşmaları yaparken, bu projeler emekliye ayrılmış reaktörlerin yeniden devreye alınmasından küçük modüler reaktör (SMR) geliştiricilerine destek sağlamaya kadar çeşitleniyor. Veri merkezlerinin enerji tüketiminin 2028’e kadar iki katına çıkması öngörülüyor. Goldman Sachs Research, 2030’a gelindiğinde global veri merkezi enerji talebinin 2023 seviyelerine göre yüzde 165 artabileceğini belirtiyor.
Küçük modüler reaktörler pazarı ise küresel olarak hızlı büyüyor. 2025’te 312,5 megavat olan kurulu kapasitenin 2030’a kadar 912,5 megavata ulaşması, yıllık bileşik büyüme oranının yaklaşık yüzde 24 olacağı öngörülüyor.
Bu arada Türkiye de Baykar öncülüğünde kendi küçük modüler reaktörleri üzerinde çalışıyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamada bu kapsamda TMRS (Türkiye Modüler Reaktör Sismleri) adlı girişimin kurulduğu duyuruldu. Aktarılanlara göre Baykar, 40 megavat gücünde modüler bir nükleer reaktör prototipi üzerinde çalışıyor.
Kaynak : https://www.donanimhaber.com/20-mw-lik-celik-kapsullu-moduler-reaktor-icin-hedef-2028–200145
